ux چیست؟ ویدیو رایگان تعریف user experience

UX کلمه‌ی اختصاری user experience به معنای تجربه کاربری است.اگر به تازگی وارد دنیای آموزش طراحی سایت شده اید احتمالا کنجکاو هستید که مفهوم آن چیست. این تجربه کاربری شامل مواردی همچون رفتارها، حالت‌ها و احساست کاربر درباره‌ی استفاده از محصول و یا سیستمی خاص است.‌ درواقع شما در همه جا و در هر شرایط کاری با تجربه کاربری سروکار خواهید داشت. به معنای کلی‌تر در پاسخ به ux چیست میتوان گفت: مجموع تعاملات شما با هر نوع محصولی منجر به دست‌یابی به تجربه‌ای می شود که قبل از استفاده از آن محصول این‌چنین تجربه ای را نداشتید. به مجموع این رفتار ها، حالات و ... ux می گویند.

بنابراین، موفقیت یک محصل کاملا وابسته به این موضوع است که کاربران چطور این محصول را ارزیابی می‌کنند. عموما تجربیات افراد در حین استفاده از محصولی با پرسش سوالاتی مثل آیا این محصول برای من سودآور است؟ استفاده از آن آسان است؟ آیا استفاده از آن لذت بخش است؟ ارزیابی می‌شود. و البته که بدیهی است که تبدیل یک مشتری، به مشتری وفادار و دائم کاملا به سوالات فوق وابسته است.

 

 

مفهوم تجربه کاربری یا ux چیست و از کجا آمده است؟

دون نورمن، بنیانگذار گروه Nielsen Norman، با اختراع اصطلاح "تجربه کاربری" در دهه 90 شناخته شده است. نورمن  اظهار داشت که " تجربه کاربری شامل کلیه جنبه های تعامل کاربر نهایی با شرکت، خدمات و محصولات آن است. " به گفته خود نورمن، او  این اصطلاح را اختراع کرده است، چرا که فکر می‌کرد، رابط انسانی و قابلیت استفاده آن بسیار محدود است. او قصد داشت که تمامی جوانب تجربه شخص با سیستم از جمله طراحی صنعتی، گرافیک، رابط، تعامل بدنی و حتی کتابچه راهنمای کاربر را پوشش دهد.

متخصص UX کیست و چه مهارت‌هایی باید داشته باشد؟

 

 

حال که با مفهوم کلی تجربه کاربری یا همان user experience آشنا شدیم و پاسخ سوال UX چیست را یافتیم، وقت آن است که به سراغ بازار هدف و شغلی این مفهوم برویم یعنی از خودمان بپرسیم که متخصص UX یا همان UX کار کیست؟

طراح UX از تحقیق و آزمایش کاربر، طراحی گرافیک، چیدمان، زبان و بیان استفاده می‌کند تا کار خود را بهبود بخشد. متخصص UX به ایجاد وایرفریم و موکآپ، طراحی لوگو و دکمه ها یا حتی متنی که در محصول آمده است می‌پردازد. غالبا UX کارها برای درک بهتر تجربه کاربری، به نظرسنجی درباره‌ی آنچه برای مشتریان مهم است و نحوه انجام کارهای مهم (یا با محصول یا با استفاده از روش های جایگزین) روی می‌آوردند.

در اصل پس از آماده شدن محصول، UX اغلب منجر به آزمایش قابلیت استفاده، طراحی اسکریپت ها، تجزیه و تحلیل نتایج و یا حتی انجام تست های می‌شود. پس از ارائه محصول، طراحان UX برای درک بهتر نظرات مشتری، به انالیز موانع و راه‌های مورد علاقه‌ی مشتری می‌پردازند.طراحان user experience همچنین "دستور زبان بصری" را برای محصول تعریف کرده، یا با ایجاد یا انتخاب آیکون ها و تایپوگرافی که معرف برند هستند، علائم بصری را برای کاربران فراهم می‌کند، که باعث آشنا شدن بیشتر مشتریان با آن‌ها می‌شود. یکی دیگر از کارهای متخصص ux طراحی سایتی است که مشتری بتواند به راحتی از آن استفاده کند.

 

درآمد و فرصت شغلی ux کار

برای ارائه دورنمایی از میزان پتانسیل درآمدی به عنوان یک ux کار، تحقیقاتی در مورد میانگین حقوق این شغل در قسمت‌های مختلف جهان توسط Glassdoor و Payscale به عمل آمده است. مثلا تعدادی از کشورهای دنیا را  لیست کرده‌ایم و میزان درآمد ux کارهای این کشورها در آن آمده است. 

 

در آمد یک متخصص UX در کشور های مختلف

کشور	درآمد
استرالیا	AUD 90،۸۰۷
کانادا	C$55,848
آلمان	۳۹,۳۶۶€
هند	Rs421,298
انگلستان	۳۸,۵۳۸£
آمریکا	۸۰,۴۵۰$

 

البته که این اعداد و ارقام تنها در جامعه‌ی کوچکی بررسی شده است و درک اینکه هر ux کار چقدر درآمد دارد کار ما نیست و به تحقیق گسترده‌ای نیاز دارد؛ در واقع درآمد واقعی این شغل ممکن است بالاتر یا پایین‌تر از این مقادیر باشد و کاملا به میزان تجربه، حرفه و نوآوری افراد ‌بستگی دارد؛ گفتنی است این مبلغ در کشور ما بازه درآمدی یو ایکس کار بین سه میلیون و پانصد هزار تومان تا هشت میلیون تومان است و این درآمد هر فرد با توجه به توانایی و سابقه طراحی وی تعیین می‌شود.

 

طراحی تجربه کاربری (Ux Design) شامل چه مواردی می شود؟

در نظر گرفتن تجربه احساسی کاربران در استفاده از سرویس شما، یکی از با اهمیت‌ترین مسائلی می‌باشد که باید به آن توجه ویژه‌ای داشت. هدف طراحی UX، شناختن نیاز و انتظارات کاربران از وب سایت و پیدا کردن راه حل‌هایی برای افزایش رضایت آن‌ها است. طراحی تجربه کاربری خلق هر چیز معنا دار و به یاد ماندنی است که به وسیله یک سازمان برای مشتریان ایجاد می‌گردد. 

طراح UX در پی بررسی نیازها و مشکلات کاربران در وب سایت از دیدگاه نحوه ارائه محصول، محل قرارگیری عناصر، ارائه کلامی اطلاعات و غیره در جهت دستیابی به بهترین تجربه کاربری است. طراحی ux را می‌توان ترکیبی از عناصر زیر دانست.

 

 

طراحی تعاملی (Interaction Design)

برقراری ارتباط انسان با وب‌سایت‌ها به رویکردی تعاملی و دوطرفه نیاز دارد و نیازمند جلب اعتماد بیشتری نسبت به برقراری رابطه بین دو انسان است. هدف طراحی تعاملی، طراحی به‌گونه‌ای است که در کنار در نظر گرفتن کاربردپذیری، استفاده از سامانه، سرویس یا وب سایت مورد نظر از دیدگاه کاربر راحت و دلپذیر باشد. طراحی تعاملی جنبه‌های گوناگونی از طراحی از جمله طراحی واسط کاربری، طراحی نرم‌افزار، طراحی کاربر-محور، طراحی سامانه‌های محاوره‌ای و غیره را پوشش می‌دهد.

 

طراحی رابط کاربری (User Interface)

رابط کاربری محیطی (UI) است که ارتباط بین کاربر و وب سایت در آن شکل می‌گیرد. طراحان رابط کاربری صفحه‌ای را طراحی می‌کنند که کاربر با آن در ارتباط می‌باشد و به نحوه ارائه محصول می‌پردازند. رابط کاربری در مهندسی نرم‌افزار شامل ویدیوها و تصاویر، متن‌ها، جدول و دیاگرام‌ها، رنگ، فونت و هر چیزی است که در صفحه نمایش داده می‌شود.

 

دو مفهوم ux و ui

دو مفهوم UX و UI معانی کاملا متفاوتی دارند و نباید به جای یکدیگر استفاده شوند. همان‌طور که توضیح داده شد، UX به تجربه احساسی کاربر از به‌کارگیری سرویس یا سامانه گفته می‌شود، در حالی‌که UI در حقیقت سیستمی است که کاربر به وسیله آن با وب سایت شما ارتباط برقرار می‌کند. در بیانی دیگر می‌توان احساس کاربر را UX و هر بخش سرویس را UI نامید.

 

طراحی بصری (Visual Design)

طراحی بصری به زیبایی وب سایت و ارتباط آن با نحوه پیاده‌سازی تصاویر، رنگ‌ها، فونت‌ها و عناصر دیگر اشاره دارد. یک طراحی بصری موفق در جهت ارائه بهتر محتویات صفحه است؛ تناقضی با هدف وب سایت ندارد و به افزایش جذب کاربر و اعتمادسازی کمک شایانی می‌کند. طراحی لوگو و بنرهای تبلیغاتی تنها بخش کوچکی از طراحی گرافیک وب سایت را تشکیل می‌دهند. در حقیقت خلق یک وب سایت خوب زمانی ممکن است که طراحی گرافیک در کنار برنامه‌نویسی وب به میزان کافی بااهمیت شمرده شود.

 

تایپوگرافی (Typography)

تایپوگرافی هنر حروف ‌چینی برای نمایش زبان است و طراح با تغییر عناصر متن مانند اندازه، فاصله حروف، شکل حروف، فاصله خطوط، پاراگراف‌بندی و غیره، تلاش می‌کند تا زبان بصری مناسبی برای تایپ به وجود آورد. طراحی مناسب تایپوگرافی یک هنر طراحی سایت محسوب می‌شود. نوع تایپ انتخاب شده باید با دستگاه‌های مختلف سازگار و در تمام اندازه‌ها جلوه مناسبی داشته باشد. برخی از فونت‌ها جزئیات زیادی دارند و در دستگاه‌های بزرگ زیبا هستند اما در دستگاه‌های کوچک‌تر مانند موبایل، ناخوانا و باعث افت کیفیت رابط کاربری می‌شوند.

 

کاربردپذیری (Usability)

در نظر گرفتن امکانات کافی و مورد نیاز کاربر در جهت افزایش کیفیت خدمت، قابلیت استفاده وب سایت را مشخص می‌کند. بر اساس تعریف سازمان بین‌المللی استاندارد، کاربردپذیری به میزان استفاده ممکن از یک محصول در جهت رسیدن به هدفی خاص در ضمن اثربخشی، کارایی و فراهم کردن رضایت کاربران گفته می‌شود. بدیهی است که تنها وجود ماژول‌ها در وب سایت، برای استفاده مناسب از آن‌ها کافی نیست و نحوه دسترسی (Accessibility) کاربرازاهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در نظر گرفتن ابزارهای پیمایشی مناسب در جهت فراهم کردن دسترسی آسان کاربر به قسمت‌های مختلف، یکی از مهم‌ترین اصول طراحی تجربه کاربری است. کاربر باید بتواند در کمترین زمان و بدون نیاز به تفکر یا تمرکز زیاد، به ماژول مورد نیاز خود دسترسی پیدا کند.

 

عملکرد (Functionality)

برای تعریف مهم‌ترین جنبه لازمه عملکرد یک وب سایت، کافی است از خود بپرسید که هدف سایت چیست؟ هدف وب سایت مشخص‌کننده وظیفه‌ای است که باید انجام دهد و کیفیت عملکرد (functionality) آن با چگونگی اجرای وظیفه مورد نظر تعریف می‌شود.

 

معماری اطلاعات (Information Architecture)

نظم خاص و هدفمند روند قرار دادن اطلاعات، باعث انسجام منطقی محتویات و هدایت آسان‌تر کاربر به اطلاعات فراهم شده در وب سایت می‌شود. معماری اطلاعات هنر و علم سازماندهی اطلاعات در وب سایت‌ها، اینترانت‌ها، نرم‌افزارها و واسط‌های کاربر است. معماران اطلاعات، با طراحی چارچوبی برای چیدمان اطلاعات، امکان افزایش کاربردپذیری و دسترسی آسان‌تر به اطلاعات را فراهم می‌سازند.

 

استراتژی محتوا (Content Strategy)

استراتژی محتوا فرآیند تولید، ذخیره و توزیع محتوا بر اساس برنامه‌ای سازمان‌ یافته در جهت هدفی خاص با کاربران مشخص است. افزایش کیفیت محتوا با در نظر گرفتن گرایش وب سایت تاثیر به سزایی در افزایش کاربران و در نتیجه سئوی سایت دارد. در فرآیند استراتژی محتوا، متن‌ها، تصاویر، ویدیوها و غیره بر اساس هدف وب سایت بیان می‌شوند. واضح است که در طراحی وب سایت نیز کیفیت برتر از کمیت است و حجم بالای مطالب کم ارزش تاثیری در جذب مخاطب ندارد.

 

 

بهترین ابزار طراحی ux چیست؟

 

 

برای طراحی ux ابزارهای طراحی بسیار مختلفی وجود دارد. هر یک از این ابزارها دارای نقاط قوت و ضعفی هستند. در ادامه به معرفی 3 تا از محبوب ترین ابزار های طراحی ux میپردازیم.

 

برنامه sketch

اسکچ یک ویرایشگر گرافیکی است که bohemian coding هلند آن را طراحی کرده است. اولین نسخه اسکچ در سال 2010 به بازار عرضه شد. اسکچ برنامه‌ای بردار محور است؛ یعنی هر شکلی یا تصویری که در ترسیم شود را می‌شود بدون تغییر و افت کیفیت، ابعادش را تغییر داد. در واقع اصلی‌ترین علت محبوبیت برنام طراحی user experience اسکچ همین ساده ‌تر بودن آن نسبت به فتوشاپ است و البته  یکی از دیگر علل محبوبیت این برنامه ساخت طرح‌هایی بسیار شبیه به نتایج  HTML/CSS و صفحات اینترنتی است.

 

برنامه Adobe XD

ادوبی XD برای طراحی ماکت‌های فوری بسیار پرکاربرد است و رابطی بسیار ساده و همچنین برای مود بوردها بسیار عالی است. نمونه سازی‌های آن برای نشان دادن عملکرد ارباب رجوع و مشتریان بسیار مفید و کاربردی است. از دیگر نکاتی که باعث محبوبیت دو چندان این برنامه شده است، این است که می‌توان از دیگر برنامه های ادوبی در آن کپی و پیست کرد.

 

برنامه squoosh

این ابزار، که به تازگی از گوگل  ارائه شده است، امکان فشرده سازی تصاویر را تا حدی مناسب و اندازه به ux کار می‌دهد. اسکوش برنامه‌ی جدید گوگل است که نوامبر سال پیش به بازار عرضه شد و از همان روز جز محبوب ترین برنامه های طراحی ux شده است. یکی از دلایل این محبوبیت رایگان بودن آن است. از دیگر دلایل محبوبیت آن این است که به طراحان این اجازه را می‌دهد که عکس‌ها را فشرده سازی شود تا صفحات وب برای برای کاربران سریعتر و و راحت تر اجرا شود. این اپ هم یه صورت آنلاین و هم به صورت آفلاین کار می‌کند.

 ما سعی کردیم نرم افزار هایی را برای راحتی کار شما معرفی کنیم ولی در آخر پیشنهاد می کنیم باز هم از کسانی که تجربه طراحی ux را دارند، راجع به نرم افزار های کاربردی این حوزه سوال کنید. چرا که قطعا تجارب مختلفی در این مورد وجود دارد.

 

جمع بندی کلی

 تجربه‌ی کاربری چیست؟ فهمیدیم که به مجوعه‌ای از رفتارها، حالت‌ها و احساسات کاربر درباره‌ی استفاده از محصول و یا سیستمی خاصی را ux یا همان تجربه کاربری می‌گویند. همین رفتار باعث به‌وجود آمدن شغلی به نام متخصص ux شد. این متخصصین درآمد متفاوتی با توجه به میزان تجربه‌ شان دارند. همچنین ابزارهای بسیاری در بازار کنونی وجود دارد که ux کار با کمک آن‌ها کار خود را بهبود می‌بخشد. اگر علاقه مند به این حوزه هستید، پیشنهاد می کنیم دوره آموزش ux آکادمی آی تی را مشاهده کنید.